حسن زیرک

حسن زیرک

حسن زیرک (زادهٔ ۸ آذر ۱۳۰۰ – درگذشتهٔ ۵ تیرماه ۱۳۵۱ بوکان) خوانندهٔ ترانه‌های کُردی بود. حسن زیرک با ضبط تعداد زیادی از آوازهای سنتیِ مردم کُرد، سبب حفظ و نگهداری این آثار فرهنگی از گزند فراموشی شد. [۱]از او بیش از ۱۰۰۰ ترانه و آواز به یادگار مانده‌است.

موسیقی کُردی ناحیهٔ مکریان واقع در جنوب استان آذربایجان غربی، در میان کُردها جایگاه ویژه‌ای دارد. با ظهور حسن زیرک، خزانه‌ای از بهترین و دلرباترین ملودهای کُردی خلق شد. موسیقی کُردی در همهٔ ابعاد با حسن زیرک به اوج رسید. و ردپای آثار او را در بسیاری از ترانه‌های کُردی می‌توان یافت.

زیرک، علاوه بر زبان کُردی سورانی و هَورامی (اورامی)، به زبان‌های فارسی، ترکی آذربایجانی، ارمنی و لری نیز آواز اجرا کرده و دارای ۳ مقام ترکی، ۸ مقام فارسی، ۲ مقام هورامی و ۶۴ مقام کُردی سورانی است.[۵] حسن زیرک با «ارکستر موسیقی کردی» برادران یوسف‌زمانی، ارکستر مشیر همایون شهردار در تهران و ارکستر مجتبی میرزاده در کرمانشاه همکاری داشته و به اجرای برنامه پرداخته‌است.

حسن زیرک نفوذ فرهنگی مهمی نه تنها در کُردها،بلکه در همسایگان فارس، ترک و لر زبان آن‌ها نیز داشته‌است. زیرک به بخشی از هویت فرهنگی کُرد تبدیل شده‌است.

ترانه‌های حسن زیرک در رادیو کردی بغداد، رادیو کردی تهران، رادیو کرمانشاه، رادیو سنندج، رادیو تبریز ضبط و پخش شده‌است.